بانوانِ ماه - قسمت اول
چهارشنبه, ۳ مرداد ۱۳۹۷، ۰۱:۲۱ ق.ظ
دقیقا 49 سال و 4 روزِ پیش، تنها پنج دقیقه قبل از اینکه آپولو 11 (و اولین انسان!) روی ماه فرود بیاد «ارور 1202» روی صفحه نمایشِِ کامپیوترِ فضاپیما ظاهر میشه. نیل آرمسترانگ با صدای نگران این مشکل رو به مرکز عملیات خبر میده، و بعد از یه کشمکش کوچیک توی مرکزِ عملیاتِ هوستون، به فضانوردا گفته میشه که ارور رو نادیده بگیرن. کمی بعد مشکل حل میشه و اتاقکِ ماهِ آپولو در ساعت 4 و 17 دقیقه‌ی عصر روی ماه فرود میاد؛ درحالی که ده‌ها میلیون نفر از آمریکا و سراسرِ جهان دارن به طور زنده این اتفاق رو می‌بینن.
ارور 1202 به این دلیل بود که بخشی از تنظیمات فرود بجای حالتِ دستی، روی حالت خودکار تنظیم شده بود و این باعث شدهبود که کامپیوترِ آپولو محاسبات خیلی زیاد و اضافی‌ای رو انجام بده که فشارِ خیلی زیادی رو بهش وارد میکرد. اما به لطفِ نبوغ مارگارت همیلتون و تیمش، کامپیوتر برنامه ریزی شده بود که در صورتِ مواجهه با چنین مشکلی تمام وظایف دیگه‌ش رو متوقف کنه و فقط کار‌های ضروری‌تر رو انجام بده.
شاید امروز چنین برنامه‌ای خیلی ساده و بدیهی بنظر برسه، اما تو سال 1969 که برنامه نویسی به هیچ‌وجه گسترشِ الان رو نداشته و حافظه کامپیوتر‌ها بر حسب کیلوبایت اندازه گیری میشده، چنین برنامه‌ای در نوع خودش بی‌نظیر بوده.
+ کد های این برنامه رو میتونید اینجا ببینید :) لازم نیست ازش سر در بیارین حتما، خودِ دیدن کدهایی که توی همچین اتفاقِ مهمی نقش داشتن جالبه :)
عکس‌نوشت: مارگارت همیلتون، مهندسِ ارشد نرم‌افزار ماموریت آپولو 11، در کنار کدهایی که اون و تیمش برای این ماموریت نوشتن. اگر براتون سواله که چرا اینقدر زیاده؟ یکی از دلایلش اینه که برنامه‌ها با زبان قدیمی و سطحِ پایینِ اسمبلی نوشته شدن که برای دادن حتی ساده‌ترین دستورات هم باید کد‌های نسبتا زیادی نوشت.
خانم هملیتون یه مادرِ 24 ساله با مدرک ریاضی بود که توی آزمایشگاه MIT به عنوان برنامه‌نویس مشغول کار بود، تا اینکه بعد از قراردادِ این آزمایشگاه با ناسا، همیلتون هم به پروژه آپولو می‌پیونده و خیلی زود پیشرفت میکنه و مدیریت تیم توسعه نرم‌افزار آپولو 11 رو به عهده میگیره. همیلتون آخر هفته‌ها و شب‌ها تا دیروقت توی آزمایشگاه MIT کار میکرده و حتی دخترِ کوچیکش رو هم با خودش میبرده اونجا تا مراقبش باشه.
در نتیجه‌ی همه‌ی این سخت کوشی‌ها، همیلتون و تیمش موفق میشن که اولین انسان‌ها رو 358 هزار کیلومتر دورتر از زمین و رروی ماه فرود بیارن. و شاید اگه اونا این برنامه‌ی عیبیابی خودکار رو نمی‌نوشتن، اتاقک با سطحِ ماه برخورد میکرد و نیل آرمسترانگ بجای اینکه اولین کسی باشه که روی سطحِ ماه قدم گذاشته، تبدیل میشد به اولین کسی که روی سطحِ ماه مُرده! و در اینصورت دیگه نمیتونست موقع گذاشتنِ اولین قدمش روی خاکِ ماه اون جمله‌ی معروفش رو بگه «این قدمی کوچک برای یک انسان، و پرشی بزرگ برای بشریت است» بشنویم :)
"That's one small step for a man, one giant leap for mankind."
+ شما هم فکر می‌کنید که خیلی افتضاح این جمله رو گفت؟ :| خیر سرت اولین انسانِ دو پا روی کره ماه هستی! یکم نمایشی‌تر و با احساس‌تر بگو خب، چیه این آخه؟ :|
پ.ن1: جالبه که بدونید قدرت پردازشِ یه آیفون 5، 1300 برابر بیشتر از کامپیوترِ فضاپیمای آپولو 11 هست! و نه تنها این، احتمالا هرچیزی که الان شما دور و بر خودتون میبینید قدرتمندتر از کامپیوتر آپولو هست، از چیپ‌های الکترونیکی توی پنکه و کولرِ خونتون گرفته تا پلوپز و ماشین لباسشویی. بنابراین دفعه بعدی که خواستین به کامپیوتر ذغالیتون ناسزا بگین و غر بزنین یادتون باشه که یه روزی با خیلی خیلی بدتر و ضعیف‌تر از سیستمِ شما آپولو هوا میکردن :))
پ.ن2: گفته میشه که اولین بار مارگارت همیلتون عبارت «مهندسی نرم‌افزار» رو به کار برده.
پ.ن3: در سال 2016، همیلتون مدالِ آزادی رو از طرف رییس جمهورِ زمانِ آمریکا - اوباما - دریافت کرد. این مدال بالاترین افتخاری هست که توی ایالات متحده میتونه به یه شهروند داده بشه.
پ.ن4: و حتی - به نظر من - خیلی مهم تر از پینوشت قبل!، سال 2017 کمپانی LEGO (که حتما با اسباببازیها و انیمیشن‌هاش آشنایید) مجموعه‌ای به اسم «زنانِ ناسا» برای فروش قرار داد که شاملِ فیگورِ مارگارت همیلتون هم میشه :)) ببینید:
پ.ن5: خانم همیلتون همچنان زنده‌ست و در سنِ 81 سالگی به سر می‌بره :)
پ.ن6: قرار بود طیِ یک حرکت سمبولیک این پست رو زمانِ فرود آپولو 11 روی ماه منتشر کنم، ولی خب اشتباها بجای زمانِ فرود آپولو 11 روی ماه، زمان فرودش روی زمین رو دیدم :| یعنی باید چهار روز پیش منتشر میشد این پست!
قرار بود پست طولانی تر از این باشه، ولی فکر کردم که بهتره دو قسمتش بکنم تا موقعِ رسیدن به قسمتِ دوم درحال خمیازه کشیدن نباشین :/ قسمت دوم به نوعی اسپین آف حساب میشه D:
پ.ن7: یه مارگارت همیلتون هم هست که بازیگره و مالِ عهدِ عتیقه! بنابراین اگر رفتین توی تصاویر گوگل سرچ کردین و نتایج عجیب دیدین متحیر نشین D:
پ.ن8: قالب رو برگردوندم :)) شاید قالبِ دومی قشنگتر باشه، ولی حس آرامش زیادی داشت که واقعا با وجودِ من سازگار نبود D: من آدمِ آرومی نیستم :/ شور و انرژی و حرارتِ این قالب رو بیشتر دوست دارم!
+ عیدتون هم مبارک باشه :))
